نویسنده : حدیث

مفاهیم هستند که هیچ وقت کهنه نمی شوند ... که اگر اینگونه بودند دولتها و ملتهای دنیا اینطور مضحک ، از یک سوراخ چند بار گزیده نمی شدند ... در جریان سازی های موسوم به براندازی های رنگی ، به دلیل اینکه این جریانات نه قادر به تغییر در ساختار اجتماعی جامعه هستند و نه قادر به ایجاد تغییر در ساختار اجرایی ( دولتی )  می باشند ، نمی توان بر روی آنها تعریف کلاسیک انقلاب به معنای دگرگونی و تغییر و تحول را گذاشت ... مغز متفکر این جریان سازی تئوری آشوب در دنیا ، کسی نیست جز جین شارپ ... وی دارای مدرک دکترای فلسفه است  و استاد علوم سیاسی دانشگاه های آمریکا و عضو ارشد اندیشکده آلبرت انیشتین نیز می‌باشد ... وی در کتابی با عنوان " از دیکتاتوری تا دمکراسی " که در سال 1993 منتشر شد نظریه خود را معرفی کرد ... جین شارپ  سعی دارد در این نگاشته با بهره گیری از تئوری های نظری به شیوه های عملی و راهکارهای اجرایی این جریان بپردازد ... نکته جالب در این خصوصتعالیم 198 گانه وی است که به وضوح در بسیاری از جریان سازی های منفی در انقلابهای مختلف دنیا مشاهده می شود ... حتی این دستورات 198 گانه به وضوح در تحرکات اخیر ( انتخابات ریاست جمهوری گذشته ) مشاهده کرد ...

به هم به بررسی تئوریها و دستورات 198 گانه جیمی در انقلاب گونه های مطرح دنیا می پردازیم .... ابتدا به نحوه اجرای آن و سپس چالشهایی بوجود آمده در ادامه انقلابها را بررسی خواهیم کرد و در پایان به مقایسه ای کوتاه در جریان تئوری سازی این دوستورات در کشور مان و سایر نقاط دنیا خواهیم پرداخت ...

انقلاب رنگی در صربستان :

«پاول دهش» 49 ساله اسلواک در سال 2000 در گروه مخالفین اسلو بودان میلوشویچ - رهبر مخلوع صربستان - فعالیت و برنامه کمک‌های خارجی را تنظیم می‌کرد . سال گذشته وی مشاور پشت پرده انقلاب اوکراین بود و در براتیسلاوا مدیریت بخش اروپای شرقی سازمان غیردولتی آمریکایی صندوق مارشال آلمان را بر عهده دارد . در سال 2000 گروه مقاومت تحت رهبری وی بدون ریخته‌شدن حتی یک قطره خون میلوشویچ را از قدرات برکنار کرد .

انقلاب نارنجی (لاله‌ای) قرقیزستان :

جمهوری قیرقیزستان (قرقیزستان با 198500 کیلومتر مربع وسعت که در همسایگی قزاقستان ، تاجیکستان ، ازبکستان و چین قرار دارد ، در سال 1991 استقلال یافت و یک سال بعد به عضویت سازمان ملل متحد در آمد ) از میان جمهوری‌های آسیای مرکزی و قفقاز به عنوان یک جمهوری دموکراتیک مشهور بود . به طور نسبی قیرقیزستان ، گرجستان و اوکراین در مقایسه با جمهوری‌های ؛ روسیه‌ی سفید ، ترکمنستان و ازبکستان ، از فضای نسبتا باز و دموکراتیک برخوردار بودند . به نظر می‌رسد تحولات سه کشور مذکور را در چارچوب بحران جانشینی باید تحلیل کرد . روسیه و آذربایجان این مرحله را طی کردند ولی بعضی جمهوری‌ها نتوانستند آن را طی کنند . آمریکا چندی پیش اعلام کرد با ادامه ریاست جمهوری آقایف نمی‌توان به مسایل منطقه خوش‌بین بود. روس‌ها نیز مخالفت خود را با ریاست جمهوری او برای چهارمین بار اعلام نمودند . سناریوی اوکراین ، یعنی برتری قدرت پارلمان نسبت به رییس جمهور اجرا شد

در مرحله اول انتخابات حزب دختر آقایف و نیروهای دولتی 60 درصد آراء را کسب کردند و از همین زمان تعارضات بین شمال (اقوامی که آقایف از آن‌جاست) و جنوب (به دلیل نزدیکی به افغانستان و محل عبور مواد مخدر ، هویت دیگری دارد) نمود یافت .آقایف هم در شمال اپوزیسیون داشت (کولوف) و هم در جنوب(باقی اوف) ، تظاهرات از جنوب قرقیزستان آغاز شد و رهبران اپوزیسیون شمال و جنوب علیه آقایف توافق کردند .

در 24 مارس 2005 . م  تظاهرات ساده‌ای برگزار شد ولی روز بعد وارد کاخ ریاست جمهوری شدند . چون آقایف(رئیس جمهور) نیم ساعت قبل به مقصد مسکو پرواز کرده بود ، کسی کشته نشد ولی نیروهای اتحاد و باقی اف اعلام کردند دولت سرنگون شده است و باقی اف نخست‌وزیر شد .  

رنگ باختن انقلاب رنگی قرقیزستان :

در پی تشکیل "جنبش ملی واحد" قرقیزستان متشکل از 10 حزب مخالف دولت "قورمان‌بیک باقی‌اف"، یعنی احزاب دموکراتیک اجتماعی قرقیزستان، جنبش انقلابی ملی، حزب سبزهای قرقیزستان، حزب رستاخیز ملی "آسابا"، نهضت "برای عدالت"، جنبش اجتماعی "قرقیزستان واحد"، حزب "آکشومکار"، حزب اجتماعی "آتا- مکن"، اعضای دفتر سیاسی جنبش "قرارداد اتحاد" و "اساسنامه جنبش مخالف جدید" در بیشکک، این احزاب در نشست 27 مارس 2010م (برابر با 7 فروردین 1389) خود، درباره احتمال راه‌اندازی تظاهرات و راهپیمایی در برخی از استان¬های قرقیزستان در اعتراض به سیاست‌های دولت این کشور در عدم رعایت حقوق بشر، وضعیت نابسامان اقتصادی و تشدید فقر و افزایش قیمت‌ها خبر دادند. با اعلام این تصمیم از سوی احزاب مخالف دولت، تظاهرات مردمی مخالفان دولت از روز سه¬ شنبه در شهر تالس آغاز شد.

در حالی که این اعتراضات با تذکر "دنیار اوسینوف" نخست‌وزیر قرقیزستان و تهدید به برخورد جدی دولت با مخالفان در صورت تشدید اعتراضات، مواجه شد اما روز چهارشنبه، تظاهرات مردمی از ساعات اولیه صبح در شهرهای دیگر این کشور از جمله نارین، چوی، اسیق کول و بیشکک پایتخت قرقیزستان از سر گرفته شد که طی این ناآرامی¬ها در بیشکک و سایر شهرهای قرقیزستان، به اذعان منابع رسمی و غیر رسمی 100 نفر کشته و دست کم 230 نفر زخمی شدند و مراکز دولتی، تلویزیون و پارلمان این کشور به تصرف معترضان درآمد.

در پی تشدید ناآرامی¬ها و خارج شدن کنترل اوضاع کشور از دست دولت، سرانجام "قورمان¬ بیک¬ باقی¬ اف" با ترک بیشکک، تسلیم خواسته مخالفان شده و دولت وی استعفا کرد... با سقوط دولت برآمده از انقلاب رنگین سال 2005م قرقیزستان، مخالفان از تشکیل دولت موقت به رهبری خانم "روزا آتنبایوا " وزیر سابق امور خارجه این کشور و حضور 13 نفر از شخصیت¬های عمدتا مخالف دولت به عنوان اعضای دولت "اعتماد ملی" خبر دادند.

انقلاب نارنجی اوکراین :

اعتراضات در اوکراین ، در نیمه دوم 2004 (آذر 1383) و در پی برگزاری انتخابات ریاست جمهوری که دو نامزد طرفدار غرب(یوشچنکو) و روسیه (یانوکوویچ - نخست‌وزیر وقت) با هم به رقابت پرداختند ، آغاز شد . در این انتخابات نیز همانند انتخابات گرجستان ، تصور مردم نسبت به حتمی بودن تقلب در نتایج انتخابات موتور اصلی اعتراضات به شمار می‌آمد . یک روز پس از آغاز رسمی رقابت‌های انتخاباتی در اوکراین ، حدود بیست هزار نفر از مردم در خیابان‌های کیف تظاهرات کردند .

این تظاهرات در حمایت از ویکتور یوشچنکو ، نامزد انتخاباتی حزب مخالف دولت در انتخابات ریاست جمهوری ، 31 اکتبر در اوکراین برگزار شده بود ، وی با حضور در جمع تجمع‌کنندگان که اکثرا جوان بودند گفت : « من در انتخابات پیروز خواهم شد و این یک پیروزی برای همه‌ ما خواهد بود . » تظاهرکنندگان در حالی که پرچم‌های نارنجی رنگ به نشانه‌ اعتراض در دست داشتند ، در حمایت از یوشچنکو شعار می‌دادند . اما چند روز بعد با اعلام قطعی نتایج ، حدود یک صد هزار از حامیان او در اعتراض به پیروزی نخست وزیر طرفدار روسیه (یانوکوویچ) ، در میدان اصلی کیف تظاهرات کردند تا دولت را وادار نمایند پیروزی یوشچنکو را علام کند .

با شدت اعتراضات و اعلام نتایج انتخابات ؛ یانوکوویچ (طرفدار مسکو) با 12/40 درصد و یوشنچنکو(طرفدار غرب) با 18/39 درصد آراء به دور دوم راه یافتند و مخالفین با بی‌اعتبار کردن یانوکوویچ خواستار کناره‌گیری وی شدند و در نهایت با پیروزی یوشچنکو در دور دوم انتخابات که اوایل دی ماه 1383 برگزار شد ، درگیری پایان یافت . 

سرانجام انقلاب نارنجی اوکراین :

ویکتور یانوکویچ ( نخست وزیر طرفدار روسیه در سال 2004 که در انتخابات آن سال متهم به تقلب شد و یوشچنکو (طرفدار غرب ) طی یک انقلاب نارنجی به قدرت رسید ) ، برنده انتخابات ریاست جمهوری اوکراین از خانم یولیا تیموشنکو (نخست وزیر )خواست تا از سمت خود کناره‌گیری کند .

تیموشنکو بعد از فروپاشی انقلاب نارنجی

یولیا تیموشنکو (خانم تیموشنکو طرفدار روسیه و از رقبای یوشچنکو (پیروز انقلاب نارنجی و طرفدار غرب) می‌باشد که بعد از انتخابات 2010 و ریاست جمهوری یانوکویچ ، نخست‌وزیر وی شد) رهبر حزب میهن اوکراین به اتهام سوء‌استفاده از قدرت در زمان نخست‌وزیری و "فشار بر شرکت نفت و گاز" اوکراین در سال 2009 جهت انعقاد قرارداد با شرکت گازپروم روسیه برای واردات گاز طبیعی ، بازداشت و ضمن رد اتهام وارده ، به اتهام "اخلال در دادگاه" روانه زندان شد .

این خانم 50 ساله در دادگاه ، اتهاماتش را رد کرد و ویکتور یانوکویچ ( نخست‌وزیر زمان انقلاب نارنجی و رقیب یوشچنکو) ، رئیس جمهور فعلی(پیروز انتخابات 2010) را مسئول اتهاماتش دانست . خانم تیمو شنکو مشروعیت نتیجه دور دوم انتخابات ریاست جمهوری را زیر سوال برده و گفته است نتایج آن را قبول ندارد . یوشچنکو ( رئیس جمهور انقلاب نارنجی ) در 17ژانویه 2010در دور اول انتخابات از یانو کویچ شکست خورد .   

 انقلاب لاله‌ای قرقیزستان :

در اواخر فوریه 2005 ، انتخاباتی برای تعیین نمایندگان پارلمان به انجام رسید که در جریان آن تعدادی از کاندیداهای گروه‌های مخالف رد صلاحیت شدند . با مشخص شدن نتایج اولیه و کشاندن نتیجه رقابت نهایی در بسیاری از حوزه‌ها به دور دوم ، اعتراضات اولیه به تدریج شکل گسترده‌تری گرفت . در برخی شهرهای مهم جنوبی کشور هم چون اوش را فرا گرفت و به تدریج به بیشکک(پایتخت) هم سرایت کرد و مخالفان با رد درخواست عسگر آقایف ، رئیس جمهور ، برای مذاکره ، به نوعی به بی‌نظمی و شورش گسترده‌ای دست زدند که با غارت در پایتخت و در نهایت از کنترل خارج شدن اوضاع منجر گردید . در نهایت مجموعه‌ای از عوامل باعث شد ، عسگر آقایف اعلام استعفاء نمود ، به روسیه پناهنده شد و اوایل فروردین ماه سال جاری قومان بگ باقی اف که به عنوان رئیس جمهور انتقال قدرت را به دست گرفته است با تشکیل نشستی خبری ، آن‌چه را در کشورش «انقلاب» خواند ، پایان یافته اعلام نموده و از شرکت خود در انتخاباتی خبر داد که قرار است 26 ژوئن آینده برای تعیین رئیس جمهور آینده این کشور برگزار شود .

ارزیابی :

آمریکا با پخش خبر و تصاویر خانه‌سازی عسگر آقایف در برانگیختن خشم عمومی ایفای نقش کرد . روزنامه پخش‌کننده خبر از آمریکا جایزه گرفت . آمریکا و اروپا نیز از این تلاش‌ها در راه توسعه سیاسی و دموکراسی حمایت کردند . رادیو آزادی به زبان قرقیزی برنامه پخش کرد و حمایت آمریکا  به دانشگاه‌ها کشیده شد . این واقعه در قرقیزستان ، «انقلاب لاله‌ای» نام گرفت .

مؤسسات آمریکائی در قرقیزستان :

آقایف ( رئیس جمهور ) به سازمان‌های بین‌المللی دولتی و غیردولتی اجازه داد در قرقیزستان کار کنند . به طوری که مؤسسه جامعه باز ( open society institute  ) مرکز فعالیت‌های آسیای مرکزی خود را در آنجا پایه‌ریزی کرد ، و خانه آزادی(freedom house  ) و موقوفه ملی آزادی(National Endowment for Democracy)نیز در آنجا فعال بودند .در نتیجه اعتراض مردم شهرهای جنوبی جلال‌آباد و اوش در مخالفت با اعلام رسمی نتایج انتخابات و گسترش آن به شهرهای دیگر و پایتخت ، حکومت آقایف در سال 2005 . م سقوط کرد و کوربان با کی یف به حکومت رسید 

انقلاب ایران فراگیر و توده‌ای :

انقلاب ایران ، یکی از فراگیرترین (popular)جنبش‌های توده‌ای تاریخ بشریت محسوب می‌گردد . ( نقل از ایران از دیکتاتوری سلطنتی تا دین‌سالاری ـ محمد امجد ) فراگیر از آن جهت که اولا تمام اقشار جامعه ،از روحانیون گرفته تا بازاریان و از دانشجویان تا طبقات پایین جامعه ، در آن مشارکت داشتند و دیگر آنکه تمام شهرهای کشور تحت تاثیر آن انقلاب قرار گرفتند و در تحقق این هدف مهم فعالانه در عرصه حاضر بودند .

پیش زمینه های جریان سازی انقلاب گونه در ایران :

1 - از سوی مرکز سابان ایالت متحده آمریکا با بررسی سناریوهای مختلف بر ضد ایران ، در کنار گزینه‌های مطرح دیپلماتیک و نظامی ، کودتای مخملی را به عنوان مناسب‌ترین گزینه مطرح گردید. (نقل از کیهان 24/4/88)

2 - جرج بوش 85 میلیون دلار را برای ترویج دمکراسی در ایران و حمایت از گروه‌های آزادیخواه تصویب کرد و در اختیار "خانه آزادی" قرار داد . خانم رایس (وزیر خارجه وقت) نیز با تکیه بر تجربه براندازی نرم حکومت لهستان ، انقلاب رنگی را تنها راه براندازی نظام ایران نامید .

3 - نتانیاهو ( نخست‌وزیر وقت رژیم صهیونیستی ) خواستار اجرای فوری پروژه انفجار از درون ساختار حکومتی ایران شد .

4 - عباس عبدی (از اصلاح طلبان فراری) طی مصاحبه در 21/6/77 با نشریه راه نو تصریح کرد " انقلاب اسلامی متأثر از الگوی حکومت شوروی سابق است و سر انجام آنها نیز یکسان است ".

5 - حادثه 18 تیر سال 87 کوی دانشگاه ، مسافرین کنفرانس برلین در سال 79 ، تحصن و استعفای دسته جمعی نمایندگان مجلس ششم [و نامه اهانت‌آمیز جمعی از نمایندگان مجلس ششم ] را می‌توان در این راستا دانست . 

6 - فعالیت بنیاد سوروس با واسطه هاله اسفندیاری ، کیان تاجبخش و رامین جهانبگلو در ایران .

7 - اعتراف فیل ویلایتو (نویسنده مشهور غربی) ، روزنامه الوطن سوریه و هفته‌نامه آمریکایی  آمریکن فری پرس بر دخالت خارجی‌ها در فتنه بعد از انتخابات ریاست جمهوری دهم صحه گذاشتند .