عنوان : کوفتگی ناشی از گسترش

دسته : سیاسی

غیر قابل درج در مجله پارسی نامه

لینک مطلب در پایگاه تحلیل و خبر سیاسی باصر

لینک مطلب در سایت 8 دی

لینک مطلب در سایت حرف تو 

لینک مطلب در سایت خبری  در سیاهکل 

لینک مطلب در  نوشهر آنلاین

شاید در سالهای گذشته تشبیه اوکراین به " ترن سیاست منطقه ای پس از گسترش " توسط برژینسکی ، دورنمایی قابل تصور در این حد از تحولات را نمایان نمی نمود ولی دست به دست شدن نظریات کشورهای صاحب نفوذ در این خصوص ، بدیهی به نظر می رسید .

حال و روز ِ این روزهای شرق و غرب ِاوکراین ، یاد و خاطره جنگ سرد را به ذهن متبادر می نماید . این کشور مهمترین کشور اروپای شرقی  در ابعاد جغرافیای سیاسی و اقتصادی برای اتحادیه اروپاست. اهمیت ژئوپلیتیکی اوکراین به عنوان دومین کشور بزرگ اروپایی واقع در سواحل شرقی و غربی دریای سیاه ، آن را به گذرگاه تبادل محصولات انرژی اتحادیه اروپا تبدیل نموده است . ویژگی هایی از این دست ، اوکراین را به یک کشور ذاتاً بین المللی مبدل ساخته است . با این تفاسیر این کشور دقیقاً محل تلاقی قدرتهای بزرگ منطقه ای و فرا منطقه ای شده که با تمام محاسنی که می توانست برایش داشته باشد ، سالهاست که بلای جان آرامش و امنیت مردم اوکراین شده است .

اتحادیه اروپا علی رغم اطلاع کامل از اوضاع ژئو اکونومیکی و ژئو پولیتیکی اوکراین از همگرایی سیاسی و اقتصادی با این کشور طفره می رود . این سیاست اتحادیه اروپا مطابق با سیاستهای روسیه در منطقه تنظیم شده است و بر همین اساس نیز انقلابهای نرم و سخت در این کشور نتوانست تغییری در معادلات کلان اوکراین ایجاد نماید .

البته امیدهای پیوستن اوکراین به اتحادیه اروپا از زمان به قدرت رسیدن یوشچنکو پر رنگ شده بود ولی این حرکت آرام با چراغ زرد اتحادیه اروپا همراه بود که تا امروز هم ادامه داشته است .

در این میان البته دوگانگی هویتی به شدت مشاهده می شود . شرق و غرب اوکراین مدام دست به دست میان سیاستهای رنگی جابه جا می شوند . این قدرت نمایی ها این روزها به ابزاری کارآمد جهت بهره برداری های سیاسی و اقتصادی از سوی غرب و روسیه تبدیل شده است . کسینجر در مصاحبه ای با فرید زکریا در این خصوص اینگونه می گوید " اوکراین را می توان کشوری دانست که از چند جز تقسیم شده است. قسمت های شرقی این کشور ارتدوکس های طرفدار روسیه زندگی می کنند. در غرب اوکراین کاتولیک های حامی غرب زندگی می کنند. حتی افرادی که درحال درگیری با نیروهای دولتی این کشور هستند نیز نقطه نظرات و دیدگاههای متفاوتی دارند.

در میان هر یک از گروههای معترض طرفداران دموکراسی و جرگه سالاری وجود دارد و به نظر من ، رئیس جمهور فعلی اوکراین نیز قطعا حامی روسیه نیست "

در طرف دیگر ، روسیه که روزگاری سرزمین وسیع و 50 میلیون نفری اوکراین ، جزئی از آن بود ، نمی تواند نسبت به تحولات این کشور بی تفاوت باشد . ولادمیر پوتین هم به خوبی می داند که این بازی ،  بدون تردید ، امنیت و ثبات روسیه را نیز نشانه رفته است . روسیه ، در میانه کار زار ، از یک سو با چین همسایه است که در زمینه اقتصادی و نظامی برای روسیه تهدیدی بسیار بزرگ و جدی به حساب می آید . از سوی دیگر با کشورهای مسلمان روبروست که از این حیث هم نبرد ایدئولوژیکی سختی را در پیش خواهد داشت . این دو مورد را در کنار مناقشه اش با اروپا و آمریکا قرار دهیم ، شرایط سخت پوتین را درک خواهیم نمود .

مسئولان آمریکائی هم خوب می دانند که تحریک روسیه و القاء اینچنین برنامه هایی ، نتیجه مطلوبی برایشان در بر نخواهد داشت .

نکته ای که در این میان خودنمایی می کند این است که ، اوکراین قربانی یک قدرت طلبی آشکار بین غرب و شرق شده است ، همان اتفاقی که در قالب انقلاب نارجی روی داد ولی بعد از گذشت چند سال ، مجدد حرکت به عقب را در روند ثبات منطقه ای اوکراین مشاهده می کنیم  .

آینده تحولات اوکراین را در چند جهت می توان تفسیر نمود . سناریوهایی از احتمال ائتلاف سیاسی گرفته تا تجزیه این کشور ، قابل بررسی هستند ، هرچند گزینه دوم ، با اقدام امروز روسیه در محاصره کامل کریمه آنهم با حضور بزرگترین نیروی نظامی تاریخ فدراسیون روسیه ، کمی به خود رنگ واقعیت گرفته است . تحولات روزهای آینده اوکراین ، می تواند تا حدی پرده از نقشه غرب و روسیه در این مناقشه بر دارد .